گرمایش از کف مدرن ترین سیستم گرمایش گلخانه می باشد که در عین تولید گرما هیچ گونه آلایندگی تولید نمی کند. امروزه، سیستم های گرمایشی یک عنصر حیاتی در گلخانه های تجاری سراسر جهان است. در بررسی آب و هوا، اولین چیزی که باید به آن توجه کرد دمای روز، درجه حرارت در شب و سطوح رطوبت نسبی و مطلق است.

 

 

بسیاری از محصولات گلخانه ای برای میوه دهی مناسب نیاز به اختلاف دمای روز و شب دارند. در بسیاری از موارد، میانگین دمای 24 ساعته باید بالای 18 درجه سانتیگراد باشد. برای دستیابی به این شرایط، سیستم گرمایش گلخانه از اولین تاسیسات فنی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

گرمایش گلخانه به طور سنتی با استفاده از دیگ گاز مرکزی انجام می شود که آب توزیع شده در گلخانه را گرم می کند. این روش گرمایش تابشی بر اساس اصولی مشابه با میانگین تاسیسات گرمایش مرکزی در خانه ها کار می کند. دما و جریان آب گرم شده در سرتاسر گلخانه را می توان با سیستم های پمپ و شیر اتوماتیک به طور دقیق کنترل کرد.

دمای هوا در گلخانه برای رشد گیاه، کنترل بیماری و بقای گیاه حیاتی است. در طول ماه‌های سردتر، خورشید می‌تواند بخش بزرگی از گرمایش مورد نیاز را در ساعات روز تامین کند. با این حال، شب ها و روزهای ابری نیاز به گرمایش اضافی دارند. گلخانه‌های تجاری به گرمایش مکمل نیاز دارند تا برنامه‌های رشد را برآورده کرده و کیفیت گیاه را حفظ کنند.

 

 

برای این منظور، بسیاری از گلخانه های بزرگ از سیستم گرمایش مرکزی استفاده می کنند، اما برخی از گلخانه های بزرگ و بسیاری از گلخانه های کوچک از بخاری های تهویه اجباری استفاده می کنند.

سیستم های تامین گرما در گلخانه

 سیستم گرمایش حرارت مرکزی
 سیستم گرمابش حرارت فضایی (موضعی)
 سیستم گرمایشی و تابشی گلخانه (بخاری سقفی)

 

سیستم گرمایش حرارت مرکزی

در گلخانه های دارای انواع سیستم های گرمایش حرارت مرکزی، آب داغ و یا بخار آب از مرکز گلخانه که دیگ بخار در ان قرار میگیرد به همه لوله ها منقل شده و باعث گرم شدن کاملا یکنواخت لوله ها، خاک و به تدریج فضای کلی گلخانه می شود.

 

انواع سیستم گرمایش حرارت مرکزی

♦ گرمایش از کف گلخانه (under floor heating):

در سیستم گرمایش از کف گلخانه تعداد زیادی لوله آب در کف خاک گلخانه قرار داده شده و در نهایت به دیگ بخار (که معمولاً چدن یا فولاد است) موجود در مرکز متصل می شوند. آب در داخل دیگ بخار توسط مشعل گرم می شود و همواره در دمای 100 درجه (در نقطه جوش خود) می باشد.
آب گرم از دیگ بخار به وسیله پمپ به داخل لوله ها منتقل می شود. لوله های منتقل کننده از جنس پلی اتیلن، ساده یا گالوانیزه می باشد. حرکت آب درون لوله ها دمای ریشه گیاه را تقریبا تا 20 درجه، دمای گلخانه را تا 28 درجه و همواره باعث گرم شدن تدریجی خاک گلخانه می شود.

 

گرمای زیر لوله ها به دو روش فراهم می شود:

♦ لوله های آب گرم مارپیچ و صافی
♦ المنتهای حرارتی برقی

 

مزایای گرمایش از کف گلخانه:

 عدم آتش سوزی و وارد شدن هرگونه آسیب به محصولات گلخانه
 بالا رفتن دمای مناسب خاک، دمای ریشه و سراسر گلخانه
 عدم انتشار آلاینده های ناشی از سوخت های فسیلی (co)
 حفظ کمی عنصر اکسیژن و کاهش نیاز گلخانه به تهویه
 توزیع یکنواخت گرما در سراسر گلخانه
 افزایش بازده انرژی گلخانه

 

معایب گرمایش از کف گلخانه:

 هزینه بالای راه اندازی
 روند تدریجی گرم شدن و سرد شدن آب درون دیگ و لوله ها
 امکان نشتی لوله های آب

♦ گرمایش از روی بستر:

در این روش مجموعه ای از لوله های بالستیکی از روی زمین عبور داده شده و باعث توزیع یکنواخت گرما در بین محصولات گلخانه میشود. نکته حائذ اهمیت در سیستم گرمایش از روی بستر گلخانه توجه به عدم آسیب دیدن لوله ها می باشد.

♦ گرمایش محصولات گلخانه ای

در سیستم گرمایش محصول در گلخانه ها به جای لوله کشی از کف گلخانه، یکسری لوله به شکل آویزان از سقف گلخانه در بالای محصولات نصب می شوند. احتمال آسیب به لوله ها در این روش کم می باشد.

 گرمایش از کف میز (میزهایی با پایه های آلومینیومی)
 مدرنترین و بهترین روش گرمایش گلخانه
 گرم شدن سینی های نشا به خصوص در فصول سرد
 کمترین هدررفت انرژی گرمایی
 توجیه اقتصادی

 

سیستم میز یا سکوی سینی نشا تیداپارس (Bench system):

سیستم میز یا سکوی سینی نشا تیداپارس جهت بیشترین بهره وری از مساحت سطح گلخانه های تولید و پرورش نشا می باشد. در این سیستم کنترل بیماری ها بخصوص بیماری های قارچی مانند فوزاریوم در نشاهای موجود درسینی نشا که به صورت معمول روی سبدها و پالت های چوبی و… قرار می گیرند به حداقل ممکن می رسد.

 

سیستم میز سینی نشا تیداپارس مجهز به سیستم گرمایش از کف و با اهداف مهمی مانند مدیریت پرورش نشا در زمستان و بهره مندی بیشتر گیاه از دما (با فاصله گرفتن از سطح) باعث افزایش عملکرد در واحد سطح، سهولت دسترسی و مدیریت بهتر مبارزه با آفات می شود.

♦ سیستم گرمایش حرارت فضایی (موضعی)

سیستم گرمایش حرارت فضایی معمولا از بخاری های صنعتی و یا هیترها استفاده می شود. هزینه کمتر و نصب و نگهداری آسانتر این سیستم بسیار مورد توجه قرار می گیرد.

 

 

♦ سیستم گرمایش و تابشی گلخانه (بخاری های سقفی)

عملکرد سیستم گرمایش تابشی به گونه ای است که گرما در ان توسط امواج الکترومغناطیسی (مانند مادون قرمز) به روش شعاعی یعنی از جسم گرم به جسم سرد انتقال می یابد.

به طور کلی سیستم گرمایش تابشی در گلخانه ها به دلیل عدم انتشار مواد الاینده و ناپاک برای گیاهان و محصولات گلخانه ای سیستم مطلوبی می باشد. برای سیستم تابشی از انواع بخاری های برقی، گازی و پروپان استفاده میشود. بخاری های تابش برقی در مقایسه با سایر بخاری ها بدلیل تولید گرمای بدون هرگونه آلایندگی از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند.

 

هیتر تیداپارس

هیتر یکی از مهمترین تجهیزاتی است که برای تنظیم کردن دمای گلخانه و تامین گرمای محیط گلخانه مورد نیاز می باشد. هیتر گلخانه ای تیداپارس، ظرفیت بسیار بالایی از حفاظت محصولات در برابر سرما و قدرت گرمادهی سراسر گلخانه را دارا می باشد. هیتر تیداپارس ضد آب، ماندگاری و طول عمر بالا و صرفه اقتصادی قابل توجهی دارد.

بخاری واحد (یونیتی)

بخاری های مورد استفاده برای گلخانه ها معمولاً از گاز LP (پروپان) یا گاز طبیعی برای سوخت استفاده می کنند (ممکن است از روغن گرمایشی نیز استفاده شود). بخاری های یونیتی به دلیل هزینه های پایین سرمایه و نصب، قابلیت اطمینان بالا و سهولت نصب از انواع بخاری های پرکاربرد می باشند.

همواره استفاده از چندین بخاری در گلخانه‌ها توصیه می‌شود تا در صورت خرابی یکی از بخاری‌ها، گرما همچنان توسط بخاری‌های دیگر تامین شود و به طور موثر امکان عدم تامین گرما را از میان بردارد. دو نوع اصلی بخاری واحد هواکش و بدون هوا وجود دارد که برای گرمایش فضا در گلخانه ها استفاده می شوند.

 

نتیجه گیری:

فرایند گرمایش گلخانه، بعد از براورد هزینه نیروی انسانی، بیشترین هزینه را در امور گلخانه ها دارد. برای محاسبات انرژی مورد نیاز برای گرمایش گلخانه، همواره عواملی مانند سطح زیر کشت گلخانه، دمای مطلوب گلخانه در طول سال و … در نظر گرفته می شوند.

بر مبنای مقایسه سیستم های مختلف گرمایشی و مزایا و معایب هر کدام از سیستم ها، یکی از بهترین روش های موجود برای گرمایش گلخانه های هیدروپونیک و تولید نشا، سیستم گرمایش از کف میزهای سینی نشا تیداپارس می باشد. سیستم گرمایشی گلخانه عمدتا به سه دسته تجهیزات گرمایش مرکزی، سیستم گرمایش حرارت فضایی و سیستم گرمایشی و تابشی تقسیم می شود. در حال حاضر بهترین سیستم گرمایش گلخانه همراه با افزایش بهره وری از مساحت سطح گلخانه سیستم گرمایش از کف می باشد.

 

 

—

فاطمه صفایی (مدیر بخش تحقیق و توسعه کشاورزی شرکت تیداپارس)

09103218554

فائقه اصانلو (مدیریت شرکت تیداپارس)
09904823436

WWW.TIDAPARS.COM